Szczypta wiedzy o papryce

Papryka mielona od lat znajduje się w ścisłej czołówce najczęściej używanych w polskich kuchniach przypraw. Nadaje potrawom nie tylko smaku, koloru i aromatu – ma także wiele cennych właściwości prozdrowotnych, które warto we wciąż niepewnych czasach pandemii wykorzystać. Marka Appetita podpowiada, jak to zrobić.

Papryka – królowa polskich upraw

Papryka to roślina z rodziny psiankowatych, pochodząca z Ameryki Południowej, uprawiana od ponad 5 tys. lat! Do Europy przybyła na statkach Krzysztofa Kolumba i błyskawicznie zrobiła kulinarną karierę w krajach basenu Morza Śródziemnego. Dzięki Portugalczykom trafiła do ich kolonii na Dalekim Wschodzie, stamtąd – do Turcji, a z niej do całej wschodniej i środkowej Europy, w tym Polski. Dziś na pytanie o pierwsze skojarzenie z hasłem „papryka” przeciętny Polak odpowie: „Węgry”. I słusznie, ponieważ kraj ten od lat słynie z produkcji i eksportu papryki w różnej postaci. Mało kto (i to wielka szkoda!) wie jednak, że europejską potęgą w produkcji papryki jest Polska, konkretnie – region radomski. To w okolicach Radomia znajdują się jedne z największych w Europie Środkowo-Wschodniej uprawy tego warzywa.

Papryka mielona – zdrowa i pyszna

Surowej papryki Polacy nie jedzą zbyt wiele, za to kochają marynowaną oraz suszoną mieloną, zwłaszcza słodką. Jest ona nie tylko smaczna, ale także bardzo zdrowa – ma m.in. zbawienny wpływ na oczy, ponieważ zawiera substancje chroniące je przed promieniowaniem UV oraz zapobiegające zwyrodnieniu plamki żółtej i katarakcie. Jest też bogatym źródłem beta-karotenu – już jedna łyżka, dodawana codziennie do potraw, w pełni pokrywa dobowe zapotrzebowanie na tę substancję. Taka dawka ochroni także serce, gdyż obniża poziom złego cholesterolu i podnosi dobrego. Zawiera również sporo wit. C, co warto wykorzystać do wzmocnienia odporności.

Wszystkie wymienione składniki znajdziemy oczywiście także w papryce mielonej ostrej oraz w mielonym chili i pieprzu cayenne, ale zawierają one dodatkowo jeszcze jedną cenną substancję – kapsaicynę. Odpowiada ona za pikantny smak przyprawy – im poziom kapsaicyny wyższy, tym proszek jest ostrzejszy. Tu ciekawostka – jest specjalna skala do pomiaru zawartości kapsaicyny, zwana skalą Scoville’a (jej jednostkę nazwano SHU). Warto wiedzieć, że uważana za bardzo ostrą papryka tabasco ma „tylko” 30-50 tys. SHU, a są odmiany zawierające 2 mln SHU i więcej! Ale kapsaicyna to nie tylko ostry smak, to także substancja o wielu właściwościach prozdrowotnych. Przede wszystkim – zapobiega nowotworom, hamuje postęp choroby Alzheimera, przyspiesza spalanie tłuszczów, hamuje namnażanie różnego rodzaju bakterii, ma również działanie przeciwbólowe i rozgrzewające, obniża poziom złego cholesterolu i trójglicerydów, poprawia krążenie i redukuje ryzyko zatorów oraz skrzepów, które są przyczyną zawałów i udarów.

Prozdrowotne substancje zawarte w mielonych paprykach zostaną o wiele lepiej przyswojone, gdy przyprawy zostaną spożyte w połączeniu ze zdrowym roślinnym tłuszczem, jak oliwa czy oleje z pierwszego tłoczenia. Zatem warto, aby jak najczęściej były składnikiem sosów do sałatek.

Mielona papryka – sojuszniczka urody

Ponieważ jest bogatym źródłem beta-karotenu, który organizm zamienia na wit. A, bardzo istotną dla kondycji skóry i włosów, warto wykorzystać ją do domowych kosmetyków. Maseczki na twarz pomagają rozjaśnić przebarwienia, wzmocnić elastyczność skóry, spłycić drobne zmarszczki. Wystarczy utrzeć ½ łyżeczki mielonej papryki, łyżeczkę miodu i łyżeczkę dojrzałego miąższu awokado, nałożyć na twarz i zmyć po 15 min. Maseczka z mielonej papryczki chili wzmacnia włosy, zapobiega ich wypadaniu, przyspiesza wzrost i oczyszcza skórę głowy: wymieszać kilka łyżek gęstego naturalnego jogurtu, łyżkę mielonego chili oraz łyżkę oliwy, rozprowadzić na skórze głowy i włosach, zostawić na 10 min, po czym dokładnie zmyć i spłukać.